Czym jest nurt wychowawczy RIE?

Czym jest RIE?

Nurt wychowawczy RIE (czytaj „raj”) został założony przez Magdę Gerber i jest oparty na wieloletnich, udokumentowanych obserwacjach dzieci. Magda urodziła się na Węgrzech, gdzie w latach powojennych pracowała wspólnie z pediatrą Emmi Pikler. Od 1946 roku  przez ponad 25 lat doktor Pikler prowadziła sierociniec Lóczy w Budapeszcie dla dzieci w wieku 0-3 lata. Wraz ze swoimi współpracownikami dążyła do zapewnienia takiej opieki, która miała wspierać rozwój kluczowych kompetencji osieroconych dzieci i niwelować niekorzystne skutki instytucjonalnego wychowywania. 

Współpraca Magdy Gerber i Emmi Pikler zaowocowała rewolucyjną ideą, która podkreślała szacunek dla dzieci od samego urodzenia oraz pielęgnowanie zaufania w ich naturalne umiejętności. Dzieci z sierocińca były uważnie obserwowane w trakcie wielu badań w latach 60-tych. Sprawdzano ich rozwój w wieku dziecięcym oraz to, jak radzą sobie w życiu dorosłym. Powszechnie wiadomo, że najlepszymi warunkami dla wzrastania dzieci jest rodzina. A dzieci z Lóczy rozwijały się podobnie jak dzieci wychowywane w rodzinach i nie wykazywały problemów personalnych typowych dla dzieci z sierocińców. 

Drogi obu pań się rozeszły, kiedy z powodów politycznych Magda musiała opuścić Węgry. Po emigracji do Stanów Zjednoczonych nadal rozwijała koncepcję wychowania z szacunkiem. Magda była przekonana, że to podejście świetnie służy wszystkim dzieciom i skupiła się głównie na pracy z rodzicami oraz z opiekunami zajmującymi się małymi dziećmi w ośrodkach opieki dziennej. Prowadziła zajęcia grupowe z rodzicami i małymi dziećmi w Los Angeles, gdzie uczyła opiekunów, jak uważnie obserwować dzieci podczas zabawy i w jaki sposób nawiązywać interakcje oraz wspierać naturalny rozwój dziecięcych kompetencji. W 1978 Magda Gerber wspólnie z Tomem Forrestem założyła w USA stowarzyszenie RIE (Resources for Infant Educarers) oraz stworzyła  pojęcie EDUCARING. Jest to połączenie słów edukacja i opieka, które można spróbować przetłumaczyć jako ‘opiekę edukacyjną’. 

PODSTAWY RIE: SZACUNEK I ZAUFANIE

Magda Gerber w swojej pracy niejednokrotnie podkreślała wagę dobrego kontaktu psychicznego i emocjonalnego z dzieckiem. Podstawę tej relacji powinny stanowić szacunek i zaufanie. 

Tańcząca zadowolona 4 osobowa rodzina - fascynaci RIE

Magda już wiele lat temu rozumiała, że postrzeganie dzieci jako słodkich bobasów, nie do końca rozumnych, a już na pewno niezbyt świadomych, jest błędem. Dzieci zasługują na szacunek od pierwszych chwil życia. Szacunek rozumiany jako pamiętanie o tym, że dzieci od samego urodzenia są odrębnymi od nas istotami, mającymi swoje przemyślenia oraz emocje, które chcą wyrazić

Magda oparła nurt wychowawczy RIE o następujące filary:

  1. Zaufanie wobec dziecka, że potrafi być inicjatorem, odkrywcą i samodzielnie się uczyć. Absolutna podstawa filozofii RIE. Zaufanie przejawia się m.in. w pozwoleniu dziecku już od pierwszych dni życia na swobodną zabawę i eksplorowanie świata w bezpiecznym dla niego miejscu. 
  2. Podkreślanie roli samodzielnej zabawy w rozwoju dziecka.
  3. Dawanie dziecku swobody w poznawaniu i komunikowaniu się z rówieśnikami
  4. Aktywne angażowanie dziecka w czynności pielęgnacyjne od samego początku.
  5. Uważna obserwacja dziecka. Obserwacja, która poprzedza reakcję opiekuna. Pozwala ona lepiej poznawać dziecko i nie przerzucać na nie swoich odczuć czy przypuszczeń.
  6. Jasno określone i konsekwentnie przestrzegane granice.
  7. Zapewnienie dziecku otoczenia, które zagwarantuje mu fizyczne bezpieczeństwo oraz wyzwania poznawcze.

Zobacz też: Podstawy rodzicielstwa RIE  

DLA KOGO JEST NURT WYCHOWAWCZY RIE?

RIE jest dla tych, którym zależy na wychowaniu dzieci odważnych, spójnych, autentycznych, świadomych siebie. Na początku potrzeba nieco odwagi i otwartości na to, żeby spróbować. Nawet, a może zwłaszcza wtedy, kiedy pomyślisz, że te metody są jakieś dziwne;) Wielu z nas zostało wychowanych zupełnie inaczej, stąd trzeba nabrać trochę wprawy, żeby na przykład z naturalnością zacząć mówić do niemowlaka jak do dorosłego.  

Uważam też, że każdy wiek dziecka jest dobry na to, żeby zacząć praktykować RIE. Jego zasady są skierowane co prawda głównie do dzieci w wieku od urodzenia do trzech lat. Jestem jednak przekonana, że wiele założeń tego nurtu jest uniwersalnych pod względem wieku (jak np. czas na swobodną zabawę, stawianie granic, tworzenie przestrzeni dla wyrażania emocji) i mogą być pomocne nie tylko rodzicom niemowlaków, ale też rodzicom nastolatków.

Radosne dziecko - wychowane w nurcie RIE

Nurt wychowawczy RIE staje się coraz bardziej popularny na całym świecie. Powoli zaczyna także zadomawiać się w Polsce. Pragnę się do tego przyczynić. Ponieważ wierzę — a nawet sprawdziłam to też empirycznie — że to podejście może sprawić, że naprawdę polubisz bycie rodzicem i będziesz mógł cieszyć się „nie tylko dziećmi, które kochasz, ale w których towarzystwie kochasz przebywać” - jak mawiała Magda Gerber.

 

Więcej o rodzicielstwie RIE

linkedin facebook pinterest youtube rss twitter instagram facebook-blank rss-blank linkedin-blank pinterest youtube twitter instagram