Ten etap przechodzi chyba każdy niemowlak. Dziecko nie chce zmieniać pieluchy, wierci się, przewraca na bok, próbuje wstać, krzyczy, macha nóżkami. A może ucieka, gdy tylko podejdziesz z czystą pieluszką. Co można robić, żeby ułatwić sobie trochę to zadanie?

Zobacz też: Jak zmieniać pieluszkę dziecku? Spróbuj podejścia RIE – warto!

Dlaczego dziecko nie chce zmieniać pieluchy?

Często sami traktujemy przebieranie pieluchy jako nieprzyjemny obowiązek. Przerywamy dziecku zabawę bez ostrzeżenia, żeby zmienić pampersa, spieszymy się, przewracamy jego ciałkiem bez informowania, co się dzieje, zatykamy swój nos i robimy dziwne miny. Jak popatrzymy na to z perspektywy dziecka, to nie ma się co dziwić, że maluchy tego bardzo nie lubią 🙂
A poza tym przebieranie pampersa to często pole do testowania w przypadku starszych maluchów. Na ile rodzice mi pozwolą, jak się zachowają, czy postawią jasne granice? 

Okay - tyle z teorii, ale jak sobie radzić, kiedy dziecko nie chce zmieniać pieluchy? Można to jakoś okiełznać?
Oczywiście dziecko to dziecko. Czasami jest zbyt zmęczone, przebodźcowane albo przechodzi jakiś skok rozwojowy i nie jest w stanie współpracować. Więc na pewno nie każde przebieranie pójdzie gładko i przyjemnie. Ale zdecydowanie można sprawić, że ogólnie zmiana pieluchy będzie w większości przypadków znośną - a może nawet miłą - czynnością dla obu stron. 

Zachowanie malucha raczej nie zmieni się z dnia na dzień. To proces, ale warto nad tym popracować. W końcu przebieramy dzieci kilka razy w trakcie dnia, po co się zatem męczyć?

POŚWIĘĆ DZIECKU SWOJĄ UWAGĘ.
NIE ODWRACAJĄC JEGO UWAGI.

Jednym z najważniejszych przesłań Magdy Gerber, założycielki nurtu RIE, jest poświęceniu maluchowi maksimum naszej uwagi w trakcie jego pielęgnacji i karmienia od samego początku. To ważny jakościowo czas, podczas którego napełniamy zbiorniczek uwagi i miłości u niemowlaka. Tak, nawet przebieranie pieluchy może być przyjemne i wzmacniać więź dziecka z rodzicem. Najlepiej, jak postępuje się tak od samego urodzenia. Ale oczywiście, że dziecko w każdym wieku można do tego przyzwyczaić. Rodzice są dla dzieci najważniejszymi osobami na świecie w pierwszych latach życia i maluchy chcą z nimi spędzać jak najwięcej czasu. Więc jeśli popracujemy nad tym, żeby poświęcić dziecku w trakcie przebierania 100% swojej uwagi i zrobić z tego miły, wspólny rytuał, to maluch będzie bardziej skory do współpracy. 

Dlatego też Magda Gerber odradzała odwracanie uwagi niemowlaków w trakcie tej czynności. Kiedy dziecko nie chce zmieniać pieluchy, wielu opiekunów stara się robić to wtedy, gdy dziecko jest zajęte czymś innym. Daje mu więc różne przedmioty do rączki, przebiera malucha podczas jego zabawy lub angażuje drugą osobę, żeby zabawiała dziecko. I w ten sposób maluch nie jest kompletnie zaangażowany w tę czynność.
Uhmmm. Może teraz pomyśleliście: łatwo powiedzieć, trudniej zrobić przy wierzgającym dziecku. Trzeba sobie jakoś radzić, żeby nie włożyło nóżek do kupy… Zgadza się. Trzeba sobie jakoś radzić:  RIE proponuje zacząć od zaangażowania dziecka w zmianę pieluchy:)

ZWOLNIJ

Dzieci nie lubią pośpiechu. Macie też takie wrażenie, że zawsze, kiedy mamy mało czasu, to maluchy postanawiają celowo nie współpracować i wszystko przeciągać? Dokładnie tak często się dzieje. Dzieci są jak czułe antenki i doskonale wyczuwają nasz stres. Nie robią nam tego na złość. Po prostu radzą sobie ze stresem jeszcze gorzej niż my, komplikując dodatkowo sytuację. Podobnie dzieje się przy zmianie pieluchy. Kiedy traktujemy to jak niemiły obowiązek i dodatkowo uważamy, że to także męczące dla dziecka, to będziemy starać się uporać z tym jak najszybciej. I w ten sposób obie strony trochę się stresują. Spróbujmy przestać się spieszyć, zarezerwować więcej czasu na przewijanie. Automatycznie będziemy też wtedy delikatniejsi dla malucha i nie będzie to dla niego takie nieprzyjemne.

OPOWIEDZ DZIECKU, CO ROBISZ

Zacznij od przygotowania malucha: “Teraz pójdziemy na przewijak, żeby zmienić Twoją pieluszkę. Wezmę Cię teraz na ręce i zaniosę do łazienki.”
Staraj się mówić do dziecka łagodnym tonem, z uśmiechem i spokojem. Wskaż palcem miejsce, gdzie zaraz położysz malucha do zmiany pieluszki. Pokaż czystą pieluszkę. Mów mu, co właśnie robisz - krok po kroku. Tłumacz to nawet noworodkowi i to najlepiej przy każdym przewijaniu. Właściwie, to im wcześniej zaczniemy rozmawiać z dzieckiem, tym łatwiej nam będzie. Oczywiście, że początek jest trudny, że nie zawsze ma się na to ochotę, ale praktyka czyni mistrza. Można wyrobić w sobie taki nawyk. Owszem, noworodek nie pojmie raczej dokładnego znaczenia naszych słów, ale maluszki szybko łapią intencje opiekunów. A im wcześniej zaczniemy mówić do nich, tym szybciej będą nas one rozumieć. 

DAJ MALUCHOWI TROCHĘ CZASU I MOŻLIWOŚĆ WYBORU

Trudno się dziwić, że dziecko nie chce zmieniać pieluchy, kiedy przerywamy mu w trakcie super zabawy. Oczywiście, czasami sprawa jest pilna, niektóre dzieci mają tendencję do odparzeń i nie możemy czekać pół godziny na koniec zabawy. Ale kilka minut najczęściej nikomu nie zaszkodzi. Czasami minuta wystarczy. Więc jeśli dziecko nie chce zmieniać pieluchy, to poinformujmy je wcześniej, że zaraz będzie trzeba to zrobić:

• “Olek, chyba zrobiłeś kupkę. Zaraz pójdziemy zmienić Twojego pampersa”
• “Pielucha jest bardzo mokra. Widzę, że teraz dobrze się bawisz, więc poczekam chwilkę.”
• Potem można powiedzieć “Czas zmienić pieluchę. Nie możemy już dłużej czekać. Położysz się sam na ziemi, czy potrzebujesz mojej pomocy?”

I jeśli dziecko nie reaguje, to delikatnie weźmy je na przewijak / połóżmy na ziemi i cały czas mówiąc, co robimy, zmieńmy pieluchę.

Kolejną dobrą opcją jest dawanie starszemu niemowlakowi wyborów odnośnie przebierania. Na przykład niech sam wybierze nową pieluszkę. Ta opcja jest szczególnie atrakcyjna przy wyborze kolorowych i wzorzystych pieluch wielorazowych. Ale nawet przy zwykłych pampersach taka możliwość podjęcia decyzji sprawia, że dziecko czuje się ważne. Czy woli podejść do przewijaka sam czy chce być zaniesiony na rękach? Gdzie chce się przebrać - czy na przewijaku, kanapie czy też w którym miejscu na ziemi (oczywiście dawajmy mu tę opcję tylko wtedy, kiedy nie robi nam to różnicy ani większego kłopotu). Czasami dorośli mogą mu też dać wybór tego, kto ma go przebrać. Opcji jest ogromnie dużo:) 

ZACHĘĆ DZIECKO DO WSPÓŁPRACY

Nawet niemowlaki, które nie mają jeszcze roku, potrafią współpracować, jeśli tylko je do tego zachęcimy. A im bardziej dziecko jest zaangażowane w daną czynność, tym lepiej zazwyczaj ją znosi. 

Jak dziecko pomaga przy zmianie pieluszki? Przede wszystkim leżąc spokojnie na plecach:) To przecież ogromna pomoc z jego strony. Albo trzymając krem do pupy lub czystego pampersa. A kiedy jest starsze, może sam przynosić czystą pieluszkę, kłaść się na miejscu do przewijania, może wyciągać chusteczki i nam podawać czy podnosić pupę, kiedy wsuwamy nową pieluszkę. Starszak może też sam się przemyć chusteczką, nałożyć sobie krem, rozpiąć lub zapiąć pampersa. 

A CO KIEDY DZIECKO JEST NIESPOKOJNE?

Zdarza się, że dziecko nie chce zmieniać pieluchy i okazuje to w agresywny sposób. Bije, kopie, gryzie swojego opiekuna. Niektóre maluchy bardzo intensywnie testują granice swoich opiekunów. Jak sobie poradzić? Przede wszystkim starajmy się zachować spokój, nie denerwować się na dziecko i nie dolewać oliwy do ognia. Zablokujmy uderzenia, przytrzymajmy kopiące nóżki dziecka, mówiąc np.: “Nie pozwolę Ci mnie kopać”. Starajmy się to powiedzieć neutralnym tonem i przekazać dziecku, że panujemy nad sytuacją. Uznajmy jego uczucia:

• “Widzę, że bardzo nie chcesz zmieniać teraz pieluchy. Niestety nie możemy dłużej czekać.”
• “Chyba wolałbyś się dalej bawić niż zmieniać pieluchę.”
• “Niełatwo jest leżeć spokojnie podczas zmiany pieluchy. Masz ochotę machać nogami. Przytrzymam je, żebyś mnie nie uderzył.”

I starajmy się nie przyspieszać, bo to da dziecku jasny sygnał, że nie czujemy się komfortowo. Wręcz przeciwnie, zróbmy przerwę, spróbujmy dać dziecku więcej czasu na uspokojenie się. Jeśli dziecko jest w takim trudnym okresie i jest już starsze, to rodzice mogą też rozważyć większe dopasowanie się do dziecka. Może lepiej będzie zmienić pampersa na stojąco lub na czworakach? Tak też można angażować dziecko: poprzez przytrzymanie pieluszki rączkami w trakcie zakładania czy rozłożenie szeroko nóżek. Nie zachęcamy jednak do biegania za dzieckiem z pieluszką. Jeśli się upiera, to może stać w trakcie przewijania, ale w jednym miejscu. Postawmy jasno granice. 

------------------ To działa! PRAWDZIWA HISTORIA ------------------

Problemy z przebieraniem pieluchy zaczęły się u nas, kiedy maluszek miał około 8 miesięcy. Wyginanie się, kręcenie, krzyk, uciekanie z przewijaka, machanie nogami. Miesiąc wcześniej poznałam nurt RIE i postanowiłam wprowadzić wskazówki Magdy Gerber. Zaczęłam od tego, że przed każdym przewijaniem kilka razy powtarzałam, że teraz będzie zmieniać pampersa. Pokazywałam wtedy na mokrą pieluszkę, a następnie wskazywałam palcem, gdzie będziemy przewijać. Potem delikatnie kładłam dziecko i starałam się cały czas mówić, co robię. Starałam się też wyeliminować dawanie zabawek do rąk. Maluch stopniowo zaczął oswajać się z nowymi zasadami i po około dwóch tygodniach przewijanie znowu stało się bezproblemową czynnością. Do wieku 2 lat nie potrafiliśmy przebierać pieluchy na stojąco. Nigdy nie było takiej potrzeby, bo maluszek akceptował fakt, że trzeba się położyć. A jak miał około 1,5 roku, to nauczył się podnosić pupę podczas wsuwania czystej pieluszki, co ogromnie ułatwiło nam zadanie, a maluchowi dawało zawsze dużo radości. 

Podobnie było z drugim dzieckiem: kryzys też przyszedł około 8-9 miesiąca i udało się go zażegnać, kiedy zwiększyliśmy swoją uważność podczas przewijania. Dużo mówiliśmy, staraliśmy się nie przyśpieszać. W okolicy 13 miesięcy maluch zaczął reagować na informację, że trzeba się przebrać i kładł się na podłodze do przebrania: na brzuszek, a potem przewracał się sam lub z naszą pomocą na plecy. Nieraz zdarzały się zabawne sytuacje, kiedy po poinformowaniu, że zaraz trzeba będzie zmienić pieluszkę, odwracałam się i widziałam, że maluszek już leży na ziemi i patrzy na mnie wyczekująco 🙂

Chcesz pogłębić temat? Polecane źródła: